Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat een gebroken hart (liefdesverdriet) je letterlijk ziek kan maken. In de eerste zes maanden na het verlies van een partner neemt de kans op ziekten en zelfs op overlijden aanzienlijk toe. Bovendien doen zich heuse afkickverschijnselen voor.
Het einde van een liefdesrelatie. Zware rouw
Het einde van een liefdesrelatie is één van de meest emotionele, intense en pijnlijke ervaringen die je in je leven kunt meemaken. Vooral als je verlaten wordt, zul je diep gaan (al ontkomt ook de verlatende partner niet aan een rollcoaster van gevoelens). Er wordt wel gezegd dat de rouw om een partner die je in de steek heeft gelaten en zegt niet meer van je te houden, dieper en zwaarder is dan de rouw om een overleven liefdespartner. Het feit dat de ander nog rondloopt, maakt dat je tegen wil en dank blijft hopen.
Een gebroken hart is een aanslag op je geest. In de periode na een breuk zul je jezelf van een heel andere kant leren kennen. Je maakt diepe emoties door waarvan je nooit gedacht had daartoe in staat te zijn (ook positieve emoties want in deze periode is alles scherper en leef je heel intens). Je zult ook vaak versteld staan van je eigen gedragingen. Je doet dingen die je voorheen nooit gedaan zou hebben en reageert met een heftigheid, soms zelfs agressiviteit waar je niet wist dat je die in je had.
Liefdesverdriet. Een aanslag op geest en lichaam
Het einde van een liefdesrelatie wordt dus wel op één lijn gezet met rouw om een overleden partner. Trek je deze lijn door, dan is het onderzoek dat onlangs in het wetenschappelijke tijdschrift Psychoneurondocrinology verscheen, ook voor het verschijnsel ‘gebroken hart’ interessant.
Het onderzoek wijst uit dat het verlies van een partner een normaal gezond persoon letterlijk ziek kan maken. In de eerste zes maanden na het verlies van de partner zou zelfs de kans op overlijden aanzienlijk groter. Dit komt mede doordat de kans op hart- en vaatziekten en hypertensie toeneemt. Het einde van een liefdesrelatie verzwakt je emotioneel maar dus ook lichamelijk. In deze periode, waarin je allerlei verwerkingsstadia doorloopt, ben je ook vatbaarder voor infecties. Dit zou komen doordat het aantal afweerstoffen afneemt terwijl het aantal witte bloedlichaampjes (vechters tegen infecties) toeneemt. Al deze reacties zouden te wijten zijn aan de algehele malaise die we na een breuk doormaken.
Afkicken en andere symptomen
Verder is het zenuwcentrum zodanig in de war dat zich heuse afkickverschijnselen als bij verslaafde middelen kunnen voordoen. Het verlies van een partner zou zelfs te vergelijken zijn met een amputatie van een lichaamsdeel. Je verliest een deel van jezelf. Het duurt maanden voordat het niveau van stofjes als dopamine en serotonine (gelukshormonen) en noradrenaline (een ‘opwekkend’ hormoon met een stabiliserende werking in geval van stress) weer in balans zijn.
Andere symptomen zijn slapeloosheid, geen trek, hartkloppingen, onrust en snel geïrriteerd zijn, depressieve gedachten, verslagenheid, frequente huilbuien. Verder ben je in deze periode ook vatbaarder voor ongelukken, in huis, op het werk, op straat. Je hele geest is naar binnen gekeerd; de gebruikelijke oplettendheid komt te ontbreken.
De tijd is een bondgenoot
Een gebroken hart is dus niet zomaar een gezegde, een uitdrukking die ontsproten is aan de volkswijsheid. Ook voor de wetenschap is een gebroken hart verzwakt en vatbaarder voor ziekten. De rest van ons lichaam krijgt het eveneens zwaar te verduren.
De tijd heelt alle wonden is een andere volkswijsheid die een waarheid is als een koe (om er nog maar een tegen aan te gooien), ook in het geval van liefdesverdriet. Met het verstrijken van de tijd komen lichaam en geest weer in balans. Het is een lang proces met veel vallen en opstaan. Hoe zwaar deze periode ook mag zijn, er zitten ook positieve kanten aan. Het diepe lijden stelt je in staat jezelf beter te leren kennen en opent je (verzwakte) hart voor nieuwe emoties en ervaringen. Het is een bijna therapeutische ervaring waarin je van ‘wij’ weer ‘ik’ wordt en waarin je jezelf (her)ontdekt, en dat kan heel verrassend zijn…
