Afvallen, aankomen, afvallen, aankomen. Het zogenaamde jojo-effect komt je misschien bekend voor. Je gewicht blijft op en neer gaan. Eerst val je af met een dieet en dan eet je het er weer bij, misschien nog wel meer dan voordat je aan het dieet begon. De enige oplossing die je ziet, is… om maar weer te gaan lijnen. En zo kom je in een vicieuze cirkel terecht. Laten we eens kijken wat er aan de hand is en hoe je deze cirkel van gewichtsschommelingen kunt doorbreken.
Kleine gewichtsschommelingen zijn normaal
Kleine schommelingen in het gewicht – 1 tot 2 kilo’s per jaar erbij en eraf – zijn normaal. Zolang het hiertoe beperkt blijft, is er niets aan de hand.
Maar anders wordt het als je met grote schommelingen te maken krijgt. Sommige mensen komen door omstandigheden 20 tot 30 kilo aan, lijnen die kilo’s er vervolgens met strenge diëten weer af, maar krijgen ze na verloop van tijd ‘met rente’ weer terug. Dergelijke situaties kunnen ontstaan ten gevolge van zwangerschap, door onverwachte immobiliteit (een ongeluk) of teveel werk en een zittend leven. De oorzaken van een dergelijk jojo-effect kunnen ook emotioneel zijn: een rouwperiode, scheiding, problemen op school of het werk.
Wat zit er achter de sterke gewichtsschommelingen?
In al dit soort gevallen is het belangrijk om na te gaan wat het ‘verhaal’ achter je gewicht en je gewichtsschommelingen is. Welke gebeurtenissen hebben ertoe geleid dat je meer of anders bent gaan eten? En welke veranderingen zijn er in je levensstijl te vinden?
Misschien heb je sneller de auto gepakt en sport je niet meer zoveel als vroeger, misschien eet je vaker buiten de deur of is je levensritme in een stroomversnelling terecht gekomen? Analyseer welke factoren in je levensstijl verantwoordelijk zijn voor de toename (en afname) van je gewicht. Als je dat voor jezelf helder hebt, kun je er ook daadwerkelijk iets aan doen. Ga ook na of een dieet wel de oplossing voor jou is. Begin je steeds lijnen maar maak je een dieet nooit af of lukt het je niet om bereikte resultaten vast te houden, dan is een dieet voor jou wellicht niet de aangewezen weg om uit de vicieuze cirkel te komen.
Zit de oorzaak van de gewichtsschommelingen niet in (veranderingen in) je levensstijl, maar eerder in confrontaties met bepaalde situaties of gemoedstoestanden (verveling, angst, onzekerheid, nervositeit, boosheid) die je aanzetten tot eetbuien, breng dan voor jezelf in kaart welke situaties dat precies zijn. Ga dus niet alleen na wat en hoeveel je op deze momenten of in dergelijke periodes eet maar vooral ook hoe en waarom. Niet altijd is het gemakkelijk om zelf een analyse te maken. In dit soort gevallen is het beter om dieet en lijnen te laten voor wat het is en samen met een deskundige je relatie tot voeding en alles daaromheen eens onder de loep te nemen.
Het jojo-effect kan ook ontstaan als eten overdag op het werk of op school als ‘controlemiddel’ wordt gebruikt. Eet je in het bijzijn van anderen maar weinig (bijvoorbeeld alleen maar fruit en sla) of dan geen vetten en koolhydraten aan, maar duik je eenmaal thuisgekomen direct de koelkast in om je vervolgens voor de televisie eens flink te buiten te gaan, dan is ook in dit geval een dieet geen oplossing en kan een gesprek met een psycholoog of andere deskundige verhelderend werken en je helpen om de juiste weg naar een stabiel en gezond gewicht te vinden.
Steek je kop niet in het zand
Waar het om gaat, is dat je voedsel niet gebruikt om ‘je kop in het zand te steken’. Gebruik voedsel om problemen weg te eten want uiteindelijk los je er niets mee op en voel je je alleen maar schuldig dat je weer zoveel en zo snel van alles naar binnen hebt gewerkt.
Luister eerder naar je lichaam. Heb je met grote gewichtsschommelingen te maken, dan wil je gewicht je misschien juist iets vertellen, je ergens op attent maken, je zeggen dat het beter is om de confrontatie met iets dat je steeds uitstelt of vermijdt aan te gaan. De oplossing – ook voor je gewichtsschommelingen – is misschien veel eenvoudiger en dichterbij dan je denkt.
TRENDYSTYLE
