In de zomer zijn we wat vaker minder blij met ons lichaam. Met al die badpakken en zomerjurken geven we meer van onszelf bloot en letten we sneller op kleine imperfecties. Het is heel normaal dat je soms ontevreden bent over je uiterlijk; bijna iedereen heeft dat. Het wordt een probleem als het in je hoofd blijft malen en je er dag na dag mee bezig bent. Dan kan er iets meer aan de hand zijn: Body Dysmorphic Disorder, oftewel BDD. In het Nederlands hebben we het ook wel over morfodysforie, stoornis van de lichaamsbeleving of – eenvoudiger gezegd – ingebeelde lelijkheid.
Wat is ingebeelde lelijkheid (BDD)?
BDD is een psychische aandoening waarbij iemand geobsedeerd is door vermeende gebreken in hun uiterlijk die voor anderen vaak niet zichtbaar of overdreven zijn. Dit leidt tot compulsief gedrag zoals steeds in de spiegel kijken, huidkrabben, en overmatig camoufleren (met make-up of het afdekken van bepaalde lichaamszones met kleding). Deze handelingen zijn moeilijk te weerstaan en nemen uren van de dag in beslag, waardoor het leven van de persoon er door wordt beheerst. Soms zelfs vermijden mensen met BDD sociale situaties uit angst voor afkeuring. De obsessie kan zich fixeren op elk lichaamsdeel: je huid, haar, neus, buik of borsten, om maar iets te noemen.
Hoe herken je BDD?
Het verschil met normale zorgen is de intensiteit en hoe ze je leven beïnvloeden. Mensen met BDD voelen zich vaak lelijk of zelfs ‘misvormd’. Ze zijn zo bezig met hun uiterlijk dat het hun leven beheerst. Dit kan leiden tot angst, eenzaamheid en soms depressie. Kenmerkend is dat mensen met BDD nooit tevreden met hun uiterlijk zijn, ook niet na cosmetische ingrepen.
Wie krijgt BDD en waar komt het vandaan?
Ongeveer 1,7% tot 2,9% van de mensen heeft BDD, en het komt iets vaker voor bij vrouwen, ongeveer 60% van de gevallen. Het begint meestal in de tienerjaren of vroege volwassenheid. Vaak speelt een combinatie van mentale factoren, zoals angst en depressie, een rol. Ook trauma’s of sociale druk kunnen meespelen. BDD ontstaat doordat ons brein anders omgaat met hoe we onszelf zien en ervaren.
Wat kun je doen als je denkt dat je BDD hebt?
Herkennen is de eerste stap. Als jij of iemand die je kent erg veel bezig is met hun uiterlijk, zichzelf steeds controleert in de spiegel of sociale situaties vermijdt, is het verstandig om professionele hulp te zoeken. Therapie, zoals cognitieve gedragstherapie (CGT), en soms medicatie helpen goed bij dit probleem. Het is belangrijk om te weten dat BDD geen oppervlakkige onzekerheid is, maar een echte stoornis die behandeld kan worden.
Conclusie: dat je soms niet blij bent met je uiterlijk is normaal, maar obsessie niet
Zeker in de zomer is het logisch dat je meer met je lichaam bezig bent en extra let op kleine imperfecties. Maar als die gedachten je leven beheersen, kan dat duiden op BDD. Wees lief voor jezelf en zoek hulp als het nodig is. Je bent veel meer dan alleen je uiterlijk!
Klik hier voor welzijnstips voor de heren op ADVERSUS
