De ‘koopverslaafde’ jaagt stad en land af en koopt lukraak dingen die hij of zij eigenlijk helemaal niet nodig heeft. Op het moment van aankoop lijkt het dat je absoluut niet zonder dat jurkje of die schoenen kunt leven. De aankoop ervan geeft een kick en lijkt een leegte te vullen. Maar de vreugde duurt maar kort, schuldgevoelens spelen op. En toch zal het niet lang meer duren voordat je je zinnen alweer naar een nieuwe aankoop verzet. Het is een vicieuze cirkel waarover je geen controle meer lijkt te hebben.
Natuurlijk heeft iedereen wel eens een zwak moment. Iedereen doet wel eens een aankoop in een depressief moment, om een trieste stemming te verjagen. Maar wanneer is er nu sprake van koopverslaafdheid? Er zijn een aantal signalen die je meer kunnen vertellen. Beantwoord deze vragen maar eens voor jezelf:
Ben ik koopverslaafd?
- Geef je meer uit dan (gezien je financiën) verantwoord is?
- Doe je meerdere aankopen per week?
- Koop je vooral dingen die je niet nodig hebt?
- Krijg je verwijten van je omgeving dat je teveel koopt?
- verlies je interesse in je aankoop zodra je het in handen hebt? Verdwijnt het in een hoekje van de kast of doe je het iemand cadeau?
- Vind je het moeilijk om van aankopen af te zien? Word je er onrustig, geïrriteerd of gespannen van?
- Is je koopgedrag ten opzichte van het verleden drastisch veranderd (lees: is de hoeveelheid aankopen aanmerkelijk toegenomen)?
Vaak dienen de aankopen ertoe om negatieve gevoelens (tijdelijk) te smoren. En om je zekerder van jezelf te voelen. Om jezelf het idee te geven dat je beslissingen neemt, dat je creatief bent (dingen die je misschien graag op andere vlakken in je leven zou willen doen of zijn, maar waar je om een of andere reden niet toe komt). Niet voor niets zijn het vaak aankopen die met het uiterlijk te maken hebben. Kleding, accessoires, make-up, crèmes. Of voorwerpen die een bepaalde sociale status verlenen (merkkleding, coole it-items die ‘iedereen’ lijkt te hebben). Ze dienen ertoe als ‘image’ naar buiten toe op te vijzelen.
Doorbreek de vicieuze cirkel
Om het fijne, zekere gevoel dat een aankoop geeft, vast te houden of weer op te roepen, zijn andere aankopen noodzakelijk. De koopverslaafde wordt ervan afhankelijk. Om dit compulsieve koopgedrag een halt toe te roepen, zal de vicieuze cirkel doorbroken moeten worden. En daarvoor zijn de tips die wij eerder op een rijtje zetten niet voldoende. Een persoonlijke of groepstherapie kan, vooral in geval van gebrek aan eigenliefde, helpen. Maar daarnaast kun je ook zelf ‘maatregelen’ nemen om je buitensporige koopgedrag in te tomen.
- Houd een lijstje van je aankopen bij. Schrijf al je aankopen, dag voor dag, op. Noteer de prijs erbij en je gemoedstoestand op het moment van de aankoop. Zo maak je jezelf bewust van je aankopen en van de achterliggende redenen.
- Maak het voor jezelf moeilijk om aankopen te doen. Vermijd winkelstraten, supermarkten, stationswinkels, alles waar koopwaar aangeboden wordt.
- Laat je creditcard thuis.
- Ga je toch shoppen, neem dan gepast geld in contanten mee en koop alleen datgene waarvoor je je huis verlaten hebt. Om te voorkomen, dat je hiervan afwijkt, kun je het beste thuis voor jezelf opschrijven wat je gaat kopen.
